Οι ηγέτες της Γαλλίας, της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Κροατίας, της Κύπρου, της Μάλτας, της Σλοβενίας, καθώς και ο Υπουργός Εξωτερικών της Πορτογαλίας συναντήθηκαν χθες, 11 Οκτωβρίου 2024, στην Πάφο, για την 11^η Σύνοδο Κορυφής των χωρών του Νότου της ΕΕ (MED 9).

Μιλώντας στην κοινή συνέντευξη Τύπου, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι η διατύπωση της Διακήρυξης «αντανακλά τη θέση της διεθνούς κοινότητας για την ανάγκη επανένωσης της Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω μιας συνολικής επίλυσης του Κυπριακού, στη βάση του συγκεκριμένου πλαισίου, αλλά και των αρχών και αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ)». Επίσης, χαιρέτισε την παρουσία στις εργασίες της Συνόδου του Βασιλιά Abdullah της Ιορδανίας, η χώρα του οποίου, όπως είπε, υπήρξε «πυλώνας σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή και παίζει σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις στις προσπάθειες για ειρήνευση».

Ο κ. Χριστοδουλίδης σημείωσε: «Καθοριστικής σημασίας είναι η άμεση κατάπαυση του πυρός τόσο στη Γάζα όσο και στον Λίβανο, η απελευθέρωση όλων των ομήρων και η παροχή απρόσκοπτης ανθρωπιστικής βοήθειας. Θεωρούμε επίσης επιτακτική την ανάγκη όπως διασφαλιστεί η κυριαρχία τόσο του Ισραήλ όσο και του Λιβάνου, και είμαστε έτοιμοι να στηρίξουμε τόσο την Παλαιστινιακή Αρχή όσο και τον Λίβανο, σε επίπεδο θεσμών και λαού.»

Μιλώντας μέσω διερμηνέα, ο Πρόεδρος της Γαλλίας κ. Emmanuel Macron εξέφρασε την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη προς την Κύπρο και τον λαό της για την κατάσταση, η οποία επικρατεί τα τελευταία 50 χρόνια, τονίζοντας ότι αυτό είναι ξεκάθαρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και αφορά όλους τους Ευρωπαίους.

Ακολούθως, τόνισε τη σημασία των θεμάτων που προαναφέρθηκαν, όπως η ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα και η μετανάστευση και οι επιπτώσεις που έχει στην Ευρώπη, σημειώνοντας ότι υπήρξε σύγκλιση απόψεων για πολλά από αυτά τα θέματα.

Σχολιάζοντας την κατάσταση στη Μέση Ανατολή, ο Πρόεδρος Macron κάλεσε για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και τον Λίβανο και απελευθέρωση των ομήρων. Πρόσθεσε ότι πρέπει να σταματήσει η εξαγωγή όπλων στις ζώνες πολέμου, ως ένας μοχλός πίεσης, για να τελειώσει ο πόλεμος, τονίζοντας ότι η διπλωματία είναι ο μόνος τρόπος, για να επιτευχθεί ειρήνη. «Δεν πρόκειται επ' ουδενί για μια έκκληση αφοπλισμού του Ισραήλ απέναντι στις απειλές, εναντίον αυτής της χώρας και των κατοίκων της, αλλά για μια έκκληση να σταματήσει οποιαδήποτε περαιτέρω αποσταθεροποίηση σε αυτό το μέρος του κόσμου», σημείωσε ο Γάλλος Πρόεδρος.

Ο Πρωθυπουργός της Κροατίας κ. Andrej Plenković ανέφερε, μιλώντας μέσω διερμηνέα, ότι κατά τη διάρκεια της Συνόδου είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν διάφορα ζητήματα αναφορικά με τη συνεργασία των μεσογειακών κρατών μελών με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κα Ursula von der Leyen, σημειώνοντας ότι συζητήθηκαν οι πολιτικές προτεραιότητες στη Μεσόγειο, στο πλαίσιο του νέου θεσμικού κύκλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αναφορικά με τις τρέχουσες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, ο κ. Plenković σημείωσε ότι «όλοι θέλουμε να δούμε ειρήνη στην περιοχή της Γάζας και στον Λίβανο», προσθέτοντας ότι «χρειάζεται να γίνουν περισσότερα για τη νότια γειτονιά μας, όπως για τη Σερβία και τη Βοσνία Ερζεγοβίνη, καθώς και για την ανατολική γειτονιά μας, ιδίως για την Ουκρανία, η οποία υποφέρει από τη ρωσική επιθετικότητα».

Ο Πρωθυπουργός της Ισπανίας κ. Pedro Sánchez, μιλώντας μέσω διερμηνέα, καταδίκασε την επίθεση του Ισραήλ στους κυανόκρανους της UNIFIL στον Νότιο Λίβανο: «Αυτό δεν είναι αποδεκτό. Απαιτούμε να τερματιστεί κάθε βία», υπογράμμισε.

Σημείωσε ότι μέχρι σήμερα υπάρχουν πάνω από 40.000 θύματα άμαχοι στη Γάζα και στον Λίβανο, πολλοί από αυτούς γυναίκες και παιδιά. Παράλληλα, ζήτησε κατάπαυση του πυρός και να τερματιστεί αυτός ο κύκλος βίας.

«Αν μας έμαθε κάτι η ιστορία, είναι ότι δεν μπορεί να υπάρξει δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη στον κόσμο υπό την απειλή όπλου», επεσήμανε. Αυτός είναι ο ρόλος της Ευρώπης, να μεσολαβήσει διπλωματικά, πρόσθεσε. Υπέδειξε δε ότι υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις σε επίπεδο ηγετών για το θέμα, και κάλεσε το επικείμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να απαιτήσει ξεκάθαρα κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και στον Λίβανο, τερματισμό όλων των εχθροπραξιών στη Δυτική Όχθη και απελευθέρωση των ομήρων από τους τρομοκράτες της Χαμάς.

«Θέλουμε να μπορούμε να στείλουμε ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα και τον Λίβανο», πρόσθεσε, και κάλεσε την Ευρώπη να αναστείλει την αποστολή όπλων στο Ισραήλ.

Στη συνέχεια, ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας κ. Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε τη χαρά του για τη συμμετοχή του Βασιλιά της Ιορδανίας στη Σύνοδο, σημειώνοντας ότι η Ιορδανία χρήζει περισσότερης ευρωπαϊκής στήριξης ως μια χώρα παράγων σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Και πρόσθεσε: «Να επαναλάβω και εγώ τη μεγάλη σημασία που αποδίδουμε όλοι μας στη σύναψη μιας συμφωνίας στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ιορδανίας».

«Ως προς τις τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, είναι θλιβερό, ενδεχομένως τραγικό, το γεγονός ότι βρισκόμαστε εδώ, στην Κύπρο, το κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που βρίσκεται πιο κοντά στην κρίση, η οποία δυστυχώς κλιμακώνεται στη Μέση Ανατολή, με μια κλιμάκωση, η οποία αυτή τη στιγμή δυστυχώς δοκιμάζει και τον λαό του Λιβάνου», ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης.

Και πρόσθεσε: «Συζητήσαμε και αρκετά αναλυτικά ζητήματα, τα οποία έχουν να κάνουν με την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα, αλλά και ζητήματα, τα οποία έχουν να κάνουν με τη μετανάστευση, και αναγνωρίσαμε επίσης το γεγονός ότι όλες οι χώρες της Μεσογείου βρίσκονται δυστυχώς στην πρώτη γραμμή της κλιματικής κρίσης. Κατά συνέπεια, ο συντονισμός μας για την αντιμετώπιση αυτών των φαινομένων είναι ακόμη πιο επιβεβλημένος.

Είχαμε, τέλος, την ευκαιρία να κάνουμε και μια ευρύτερη επισκόπηση των περιφερειακών εξελίξεων, και θέλω να εκφράσω και εγώ με τη σειρά μου την ικανοποίησή μου, αγαπητέ Νίκο, διότι το ζήτημα του Κυπριακού, πενήντα χρόνια μετά την εισβολή και κατοχή παραπάνω του ενός τρίτου της Κύπρου από τις τουρκικές δυνάμεις, βρήκε τη θέση του στη Διακήρυξή μας. Να καλωσορίσω και εγώ με τη σειρά μου την άτυπη [συνάντηση] υπό τον Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και να εκφράσω την προσδοκία μου ότι αυτή η συνάντηση θα φέρει την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων με στόχο μια λύση βασισμένη στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, στο Διεθνές Δίκαιο, στο ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Γνωρίζεις καλά, αγαπητέ μου Νίκο, ότι η Ελλάδα θα είναι πάντα αρωγός στις προσπάθειές σου. Επιτέλους, πενήντα χρόνια μετά την τουρκική εισβολή, να μπορέσουμε να πετύχουμε αυτήν την τόσο πολυπόθητη λύση. Να σε ευχαριστήσω λοιπόν και πάλι, αγαπητέ μου Νίκο, για τη φιλοξενία και για την πολύ ουσιαστική συζήτηση, την οποία είχαμε, και να επαναλάβω την πίστη μου ότι αυτό το σχήμα των μεσογειακών κρατών έχει πολλά ακόμα να δώσει, ειδικά τώρα που αποκτήσαμε και Επίτροπο από την Κροατία, που θα ασχολείται αποκλειστικά με τα ζητήματα της Μεσογείου.»

Δεν μπορεί να υπάρξει λύση στη μεταναστευτική κρίση της ΕΕ, χωρίς μια λύση στη Μεσόγειο, τόνισε από την πλευρά του ο Μαλτέζος Πρωθυπουργός κ. Robert Abela. Ανέφερε ότι η μετανάστευση είναι κορυφαία στη λίστα των ανησυχιών των πολιτών των μεσογειακών κρατών και ως τέτοια ήταν ψηλά στην ατζέντα της συνάντησης των MED9. «Τα μεσογειακά κράτη βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της παράτυπης μετανάστευσης στην Ευρώπη, αυτά που συμβαίνουν εδώ επηρεάζουν αυτά που συμβαίνουν στις χώρες του βορρά και όχι μόνο της ΕΕ», είπε, για να τονίσει πως «γι’ αυτό πρέπει η φωνή της Μεσογείου να εισακουστεί ξεκάθαρα, καθώς λαμβάνονται αποφάσεις για την αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης».

«Δεν πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία, δεν μπορεί να υπάρξει λύση στη μεταναστευτική κρίση της ΕΕ χωρίς μια μεσογειακή λύση», πρόσθεσε. Ο Μαλτέζος Πρωθυπουργός εξέφρασε επίσης ικανοποίηση για την απόφαση της Προέδρου της Κομισιόν όπως περιλάβει στο νέο κολλέγιο των Επιτρόπων και χαρτοφυλάκιο για τη Μεσόγειο.

Αναφορικά με τις γεωπολιτικές εντάσεις, ο κ. Abela είπε ότι «δεν πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη προτεραιότητα για την Ευρώπη πέραν του τερματισμού των συρράξεων στη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία».

Ο Πρωθυπουργός της Σλοβενίας κ. Robert Golob εξέφρασε την ικανοποίησή του για το ειρηνευτικό σχέδιο στη Μέση Ανατολή που παρουσιάστηκε στους ηγέτες κατά τη διάρκεια της Συνόδου MED9 από τον Βασιλιά της Ιορδανίας King Abdullah II bin Al-Hussein. Επίσης, ο κ. Golob εξέφρασε την στήριξή του προς την πρωτοβουλία της Γαλλίας όπως σταματήσει η πώληση όπλων στην περιοχή.

Η Πρωθυπουργός της Ιταλίας κα Georgia Meloni, μιλώντας μέσω διερμηνέα, ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι κατά τη Σύνοδο συζητήθηκε η ανταγωνιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την οποία περιέγραψε ως «ζωτικής σημασίας» για το μέλλον της Ευρώπης. Πρέπει να γίνουμε πιο αυτόνομοι, είπε, και να επικεντρωθούμε σε τομείς, όπως η τεχνολογία, η άμυνα, η γεωργία. Πρόσθεσε ότι γνωρίζουμε ποιοι είναι στόχοι, το μόνο που χρειάζεται είναι ο τρόπος επίτευξής τους.

Επίσης, η κα Meloni ανέφερε ότι οι ηγέτες συζήτησαν για τις μεταναστευτικές ροές, τονίζοντας ότι η προσέγγιση των MED9 και της Ιταλίας στο θέμα λειτουργεί. «Πρέπει να είμαστε συγκεκριμένοι, πρέπει να καταπολεμήσουμε την παράνομη μετανάστευση. Πρέπει να συνεχίσουμε», υπογράμμισε. Επιπρόσθετα, ανέφερε ότι η Ιταλία έχει στενή συνεργασία με την Αλβανία όσο αφορά την πάταξη των διακινητών.

Ο Υπουργός Εξωτερικών της Πορτογαλίας, κ. Paulo Rangel, αφού ευχαρίστησε τις κυπριακές Αρχές για τη βοήθεια που παραχώρησαν στα δύο σχέδια της Πορτογαλίας για απομάκρυνση τόσο Πορτογάλων πολιτών όσο και πολιτών από άλλες ευρωπαϊκές χώρες από τον Λίβανο. Μιλώντας μέσω διερμηνέα, ο κ. Paulo Rangel εξέφρασε ανησυχία για την κλιμακούμενη κατάσταση στη Μέση Ανατολή, καθώς, όπως είπε «αυτό έχει αντίκτυπο όχι μόνο στην περιοχή, αλλά στη Νότια Ευρώπη, τη Βόρειο Αφρική και παραπέρα». «Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή είναι πολύ ανησυχητική και θέτει σε κίνδυνο τη σταθερότητα σε όλη την περιοχή», πρόσθεσε.

Αναφέρθηκε επίσης στις προκλήσεις, με τις οποίες βρίσκεται αντιμέτωπη η ΕΕ ενόψει της Συνόδου Κορυφής.

(ΜΣ/ΑΣ)