Ένα διαφορετικό είδος ιδιωτικού σχολείου, με μια νέα φιλοσοφία εκπαιδευτικού ήθους, που θα αντικατοπτρίζει και την κατεύθυνση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων του μέλλοντος, ετοιμάζεται ν' ανοίξει σύντομα τις πύλες του στη Λευκωσία. Το επονομαζόμενο «International School of Nicosia», που θα λειτουργήσει στη Λακατάμεια, είναι το νέο εγχείρημα της Δρος Μαρίας Θεοχάρη, μιας Κύπριας με πολύχρονη εμπειρία στα διεθνή εκπαιδευτικά δρώμενα. Σε συνέντευξη που μας παραχώρησε, μας μιλά για το φιλόδοξο αυτό πρότζεκτ, ενώ παράλληλα καταθέτει τη δική της άποψη για την κατάσταση της Παιδείας στην Κύπρο και τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν, για βελτίωση του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Κυρία Θεοχάρη, τα τελευταία χρόνια, αθόρυβα αλλά πολύ μεθοδικά, ετοιμάζετε κάτι πολύ φιλόδοξο: ένα υπερσύγχρονο ιδιωτικό σχολείο, που το χαρακτηρίζουν πολλές καινοτομίες. Μιλήστε μας λίγο γι’ αυτό το πρότζεκτ, αφού, όπως αντιλαμβάνομαι, το σχολείο θα είναι έτοιμο να λειτουργήσει πολύ σύντομα. Είναι αλήθεια. Τα τελευταία χρόνια εργάζομαι σε ένα πολύ φιλόδοξο έργο, τη δημιουργία του ιδιωτικού σχολείου International School of Nicosia, το οποίο πρόκειται να λειτουργήσει σύντομα σε υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις στην περιοχή Λακατάμειας. Είμαι πεπεισμένη πως θα είναι ένα διαφορετικό είδος σχολείου, με μια νέα φιλοσοφία εκπαιδευτικού ήθους, που θα αντικατοπτρίζει και την κατεύθυνση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων του μέλλοντος. Είστε Kύπρια, αλλά μεγαλώσατε στη Μεγάλη Βρετανία, όπου και πήρατε το Διδακτορικό σας στον τομέα της Εκπαίδευσης. Ναι. Αρχικά σπούδασα Αγγλική Λογοτεχνία και στη συνέχεια προχώρησα σε μεταπτυχιακά στην Εξελικτική και Εκπαιδευτική Ψυχολογία, κάτι που θεωρώ πως με βοήθησε στο να κατανοώ τα παιδιά πολύ περισσότερο. Μπορείτε να μας περιγράψετε τον τομέα εξειδίκευσής σας; Έχω εκτεταμένη εμπειρία στον τομέα της Εκπαίδευσης από τον προσχολικό μέχρι και τον Λυκειακό κύκλο και εργάστηκα για τη δημιουργία διαφόρων εκπαιδευτικών προγραμμάτων -κυβερνητικών και μη- στην Κύπρο, τη Βρετανία και πιο πρόσφατα σε projects διεθνών συνεργασιών. Διευκρινίστε μας λίγο τον ρόλο σας. Έχω κυρίως συμβουλευτικό και υποστηρικτικό ρόλο προς τους εκπαιδευτικούς σε όλο το φάσμα της Εκπαίδευσης και ως πιο σημαντικό μέρος της επαγγελματικής μου πορείας θεωρώ τη συμμετοχή μου σε έργα βελτίωσης σχολείων στο εξωτερικό αλλά τώρα πια και στην Κύπρο. Απολαμβάνω τη διαδικασία εντοπισμού των κατάλληλων καθηγητών, αφού για μένα αυτό είναι το κλειδί της επιτυχίας οποιουδήποτε νέου σχολείου. Εκτιμώ πολύ τη δουλειά που επιτελούν οι εκπαιδευτικοί και σέβομαι ιδιαίτερα όσους κουβαλούν ενθουσιασμό για το λειτούργημά τους και καταθέτουν καινοτόμες ιδέες. Ποια η γνώμη σας για την κατάσταση της Παιδείας στον τόπο μας; Η Κύπρος, όπως πολλά μέρη στον κόσμο, αντιμετώπισε νέες προκλήσεις μετά την πανδημία, με τους εκπαιδευτικούς να πρέπει να αναθεωρήσουν τις πρακτικές διδασκαλίας τους. Τώρα βρισκόμαστε σε μια μεταβατική εποχή, όπου απαιτείται μια νέα προσέγγιση στις εκπαιδευτικές ανάγκες της νεολαίας μας. Ως εμπειρογνώμονας ποια μέτρα πιστεύετε ότι πρέπει να ληφθούν για βελτίωση του εκπαιδευτικού μας συστήματος; Με μια προϊστορία απροθυμίας για Αλλαγή από τα αρμόδια κυβερνητικά τμήματα, ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός της Κύπρου πρέπει να τολμήσει άμεσες και δραστικές τομές. Η γραφειοκρατία είναι μια μάστιγα που πρέπει να παταχθεί. Απαιτείται ένα ξεκάθαρο όραμα, με στόχο να καινοτομήσουμε όχι μόνο στο πρόγραμμα Μαθημάτων αλλά και στη μεθοδολογία διδασκαλίας. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να βοηθήσουμε τους μαθητές να δημιουργήσουν κριτική σκέψη και να λειτουργήσουν σε πλαίσιο δημοκρατικών αξιών αντιλαμβανόμενοι τη σημασία της επίλυσης διαφορών μέσα από διάλογο. Μήπως το πρόβλημα έγκειται στο ότι το εκπαιδευτικό μας σύστημα είναι υπέρμετρα συντηρητικό; Ο φόβος μας είναι το άγνωστο και τείνουμε να είμαστε μάλλον συναισθηματικοί όσον αφορά τους παραδοσιακούς τρόπους διδασκαλίας, όμως οι συμβατικές αξίες που δεν μπορούν πια να μας εξυπηρετήσουν πρέπει να παραμεριστούν. Συχνά μας βολεύει να επιρρίπτουμε τις ευθύνες στο σύστημα, χωρίς προσπάθεια να το υποστηρίξουμε και να το βοηθήσουμε να βελτιωθεί. Πώς οραματίζεσθε το μέλλον της Παιδείας στην Κύπρο; Πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν την παρουσία προηγμένης τεχνολογίας και τις διαδικασίες ψηφιακής εκμάθησης, οι οποίες έχουν τεράστιο αντίκτυπο κυρίως στη ζωή των παιδιών μας. Είναι αναμφίβολο πως, μεταρρυθμίζοντας ξεπερασμένες μεθόδους διδασκαλίας, θα δημιουργήσουμε ένα πιο εμπλουτισμένο πρόγραμμα διδακτέας ύλης: για παράδειγμα, με διαδικτυακά εργαλεία τα οποία είναι πιο ελκυστικά στους μαθητές, με διάλογο και ανταλλαγή απόψεων, με έναν πρωτοποριακό και εποικοδομητικό τρόπο. Τα σχολεία, για ν' αντεπεξέλθουν στα νέα δεδομένα, πρέπει να παρέχουν συνεχώς επιμόρφωση στους εκπαιδευτικούς τους και να συνεργάζονται με άλλους συναφείς οργανισμούς, τοπικούς αλλά και του εξωτερικού, για ανταλλαγή τεχνογνωσίας. Πώς θα μπορούσε το κράτος να βοηθήσει το έργο σας; Σε επίπεδο πολιτικών αποφάσεων, η Κυβέρνηση έχει την ευθύνη να δημιουργήσει τις συνθήκες και τις προϋποθέσεις για τα σχολεία και τους συνεργάτες τους και μαζί να πάρουν εκείνα τα μέτρα που θα καθορίσουν τι είναι επιτυχία σε διάφορα επίπεδα, προωθώντας καινοτομία και επενδύοντας στο μέλλον. Υπάρχει ανάγκη για θεμελιώδη αλλαγή του τρόπου σκέψης και των απαρχαιωμένων πεποιθήσεων σχετικά με την Εκπαίδευση. Ποιος πρέπει να είναι ο στόχος των σημερινών σχολείων; Ο στόχος είναι η δημιουργία μιας κοινωνίας βασισμένης βιωματικά σε ανθρώπινα δικαιώματα, μια κουλτούρα δημοκρατίας, συνεργασίας και ισότητας που θα συμβάλλει σε έναν κόσμο που θα είναι αειφόρος, τόσο από περιβαλλοντικής απόψεως όσο και οικονομικώς. Οι παγκόσμιες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε χρειάζονται ανθρώπους με εφευρετικότητα και δημιουργικότητα, άτομα που έχουν την ικανότητα να σκεφτούν έξω από το κουτί, να μελετήσουν, να αναλύσουν και να επιλύσουν προβλήματα μέσω συνεργαζόμενης εκμάθησης και που μπορούν να λειτουργήσουν σε διάφορες ομάδες και κοινωνικές περιστάσεις. Ποια η επιθυμία σας για το μέλλον των νέων; Η μεγαλύτερή μου επιθυμία είναι να δω τα παιδιά να γίνονται παγκόσμιοι πολίτες, ανεκτικοί, με αυτοπεποίθηση και σωστή πληροφόρηση. Να δείχνουν κατανόηση, ενσυναίσθηση και ευγένεια και να αντιμετωπίζουν τον νέο και πολύπλοκο κόσμο που τα περιμένει με κριτική σκέψη και όσες δεξιοτεχνίες κρίνονται απαραίτητες στη νέα εποχή. Όπως είπε και ο Κομφούκιος, «για σχεδιασμό ενός χρόνου φύτεψε ρύζι. Για σχεδιασμό 10 ετών φύτεψε δέντρα. Αν όμως βλέπεις 100 χρόνια μπροστά, τότε δώσε μόρφωση στα παιδιά». Να σας ευχηθούμε κάθε επιτυχία στην όμορφη και φιλόδοξη προσπάθειά σας για ένα νέο και σύγχρονο σχολείο στον τόπο μας και ν' ακούσουμε τις τελευταίες σας σκέψεις για το τεράστιο θέμα που λέγεται Παιδεία. Η μάθηση είναι μια εσωτερική διαδικασία για τον μαθητή. Η εκπαίδευση είναι κοινή ευθύνη, που περιλαμβάνει όλους όσοι έχουν ενεργό ρόλο στη διάδοση γνώσης και ανάπτυξης, είτε αυτοί είναι δάσκαλοι, γονείς, συνάδελφοι, εκπαιδευτικοί, εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών. Δεν μπορούμε να παραμείνουμε στάσιμοι και ταυτόχρονα δεν γίνεται να φοβόμαστε την Αλλαγή. Και δεν χωράει αμφιβολία πως μια προσεκτικά μελετημένη Αλλαγή σε βάθος χρόνου θα φέρει τεράστια θετική διαφορά στον τομέα Παιδεία, τον ακρογωνιαίο τομέα για μια υγιή και εύρωστη κοινωνία.