Αιωρείται ένα αίσθημα θλίψης, πόνου, φόβου, πίκρας, αγανάκτησης κάθε Ιούλιο στην πατρίδα μας.  Πλανώνται έντονα οι εικόνες της εθνικής τραγωδίας, οι συνέπειες της βάρβαρης εισβολής και η ανεπούλωτη πληγή της συνεχιζόμενης κατοχής. 

Είναι ο Ιούλιος ο αδυσώπητος μήνας της μνήμης.  Αυτές τις μέρες, μοιραία, διασκελίζουμε τα 50 πλέον βασανιστικά χρόνια και επανέρχονται τα τραγικά γεγονότα του 1974.

Πενήντα χρόνια, μισός αιώνας. Πενήντα χρόνια από το δίδυμο έγκλημα της προδοσίας και του πραξικοπήματος. Το προδοτικό πραξικόπημα, ένα ανοσιούργημα που έφερε πίσω του ένα ακόμα μεγαλύτερο έγκλημα. 

Δυσκολεύεσαι να ψελλίσεις, 50 χρόνια, 18 256 μέρες σήμερα από το μαύρο εκείνο πρωινό της 20^ής Ιουλίου, τα σημάδια του οποίου ακόμη είναι εμφανή στη σάρκα και στην ψυχή της Κύπρου μας. 

Βάναυσος και αδυσώπητος ο απολογισμός που τον συνοψίζουν τραγικά:

• ο άδικος χαμός εκατοντάδων ανθρώπων και ο βίαιος ξεριζωμός δεκάδων χιλιάδων οικογενειών από τα σπίτια τους,
• οι αγνοούμενοι, των οποίων η τύχη δεν έχει ακόμη διακριβωθεί,
• η συνεχιζόμενη παράνομη στρατιωτική κατοχή πέραν του ενός τρίτου της επικράτειας της πατρίδας μας,
• η παραβίαση βασικών ελευθεριών και θεμελιωδών δικαιωμάτων όλων των νομίμων κατοίκων της Κύπρου,
• ο παράνομος τουρκικός εποικισμός,
• οι εγκλωβισμένοι που παρέμειναν, παρά τις διώξεις, πιέσεις και τις συνεχείς προκλήσεις στις εστίες τους, υπενθυμίζοντας καθημερινά την ταυτότητα της Κύπρου,
• η επονείδιστη καταστροφή της πολιτιστικής και θρησκευτικής μας κληρονομιάς. 

Ανήκω σε εκείνη την γενιά που γεννήθηκε στον απόηχο του 1974. Δέκα χρόνια μετά οι μνήμες ήταν ακόμα νωπές, και οι θύμησες των μαύρων εκείνων ημερών τραυμάτιζαν συνεχώς τις ψυχές των ανθρώπων. 

Δεν έχω μνήμες, ούτε βιώματα από το μαύρο εκείνο καλοκαίρι του 1974.  Έχω εικόνες χαραγμένες στο μυαλό μου, τραγικές παραστάσεις και οδυνηρές σκηνές βγαλμένες από αρχαία τραγωδία. Μια τραγωδία που επιζητεί, εδώ και 50 χρόνια, να επέλθει η κάθαρσις μετά την ύβρη. 

Αισθάνομαι το μούδιασμα και την αγωνία όταν στις 05:30 το πρωί της 20ής Ιουλίου μας ξυπνά ο ανατριχιαστικός ήχος των σειρήνων.  Οι σειρήνες όμως δεν ηχούν για να μας προειδοποιήσουν, αλλά για να μας θυμίσουν και για να μας αφυπνίσουν.  Ας είμαστε όμως ειλικρινείς, η 20ή Ιουλίου περνά και μας ξεπερνά, επανερχόμαστε στην καθημερινότητά μας, συνεχίζουμε τις ζωές μας.  Κι έρχεται ο Αύγουστος, πικρός κι αυτός. 

Κι έρχεται ο επόμενος Ιούλης, και ο επόμενος, και από παιδιά γινόμαστε γονείς, αποκτούμε μια ακόμη, ισχυρότερη, διάσταση του διακυβεύματος και της ιστορικής μας ευθύνης. 

Η Κύπρος που ζούμε σήμερα δεν είναι η πατρίδα που οραματίστηκαν οι πρόγονοί μας.  Ως Κυβέρνηση, διαβεβαιώνουμε ότι ύψιστος στόχος μας δεν είναι άλλος από την επανένωση της Κύπρου. 

Παραμένουμε σταθερά προσηλωμένοι σε μια συνολική λύση του Κυπριακού στη βάση των σχετικών ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών, με μία κυριαρχία, μία ιθαγένεια, μία διεθνή προσωπικότητα, πάντα σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, το ευρωπαϊκό κεκτημένο και φυσικά τις αρχές και αξίες στις οποίες εδράζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αυτήν την αταλάντευτη αποφασιστικότητα διατρανώνουμε εκ νέου.

Όπως έχει διακηρύξει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης, κύριο μέλημά μας είναι να εργαστούμε με όλες μας τις δυνάμεις να επιτύχουμε μια λύση για ένα κράτος ανεξάρτητο και πραγματικά κυρίαρχο, απαλλαγμένο από τις όποιες αναχρονιστικές εγγυήσεις και την παρουσία κατοχικών στρατευμάτων. 

Εργαζόμαστε για τον τερματισμό της κατοχής, την επανένωση της πατρίδας μας μέσω της επίτευξης μιας ειρηνικής λύσης του κυπριακού προβλήματος. 

Με ευλάβεια και αμείωτη προσήλωση θα συνεχίσουμε να αναλώνουμε κάθε ικμάδα των δυνάμεών μας στην οικοδόμηση μιας Κύπρου που θα αποτελεί σύμβολο ειρήνης, σταθερότητας και πρόοδου στην περιοχή. 

Μια σύγχρονη, ευρωπαϊκή χώρα-πρότυπο που να διασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα όλων των κατοίκων της, που να εγγυάται την ελπίδα και που θα έχει ως βάση της τον αλληλοσεβασμό και την αλληλεγγύη, έτοιμη να χαράξει τη δική της ξεχωριστή πορεία στον χάρτη της παγκόσμιας ιστορίας.

Εκφράζω ένα οφειλόμενο ευχαριστώ προς τον Μουσικό Όμιλο Πάφου για την αποψινή εκδήλωση και για την τιμητική πρόσκληση να την θέσω υπό την αιγίδα μου.  Θερμά συγχαρητήρια σε όσους συνέβαλαν και σε όσους στήριξαν αυτή την προσπάθεια για να καταστεί εφικτή η διοργάνωση της αποψινής εκδήλωσης. 

Δεν προσφέρεται η αποψινή νύχτα για μεγαλόστομες ρητορικές αναφορές, έχει κουραστεί ο λαός μας από αυτές.  Έχω άλλωστε την πεποίθηση ότι είναι φορές που οι λέξεις δεν μπορούν να χωρέσουν τον σπαραγμό και την αγωνία.  Μπορεί όμως η μουσική και η ποίηση. 

Είναι κάτι στον ρυθμό που αγγίζει τα έγκατα της ψυχής μας, που μας ηλεκτρίζει μέχρι το μεδούλι, που αγκαλιάζει τις λέξεις και τις μετατρέπει σε συναίσθημα.  Απόψε ας δώσουμε χώρο στη μουσική να πει όσα εμείς αδυνατούμε να συντάξουμε και να συλλαβίσουμε.

Η μουσική ενώνει, εξιστορεί, συγκινεί, καθοδηγεί, γεμίζει ελπίδα, ταξιδεύει.  Απόψε, λοιπόν, ας αφήσουμε τη μουσική να μας ταξιδέψει στον χώρο και στον χρόνο.  Και αυτό θα το βιώσουμε μαζί.  Είναι στιγμές, όπως την αποψινή, που η τραγικότητα της στιγμής υπερβαίνει τα στενά περιθώρια που θέτει ο χρόνος και ο χώρος. Μέσα από την ποίηση και τη μουσική, το μυαλό μας ταξιδεύει. 

Διαλύει τα συρματοπλέγματα της κατοχής, διασχίζει τα αλησμόνητα κατεχόμενα χωριά και ακτές μας, εξανεμίζει το νέφος της εφιαλτικής λήθης. Ταξιδεύει σήμερα η ψυχή μας στα μαγευτικά ακρογιάλια της Αμμοχώστου, της Κερύνειας, της Μόρφου. Στα κάστρα του Πενταδακτύλου, στον Άγιο Ιλαρίωνα, στο Βουφαβέντο. Στα μοναστήρια των Αποστόλων Ανδρέα και Βαρνάβα, στους τόπους όπου έζησαν, αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν εκατοντάδες συμπατριώτες μας. 

Νεκροί και αγνοούμενοι, πρόσφυγες και εγκλωβισμένοι, πρωταγωνιστές μιας ανελέητης σύγχρονης τραγωδίας.

Η βαριά κληρονομιά που τιμούμε σήμερα μάς υπαγορεύει το καθήκον μας. Να αγωνιστούμε αταλάντευτα  για τον τερματισμό της κατοχής, την ενότητα του κράτους, τη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των βασικών ελευθεριών του συνόλου του κυπριακού λαού.  Το οφείλουμε, άλλωστε, στις γενιές των προγόνων μας, πολύ περισσότερο όμως στα παιδιά μας.

Μέσα από στίχους του Μιχάλη Πασιαρδή ολοκληρώνω τον χαιρετισμό μου, από το ποίημα «Σας περιμένουμε» που συνοψίζει τον πόνο της προσφυγιάς, την αγωνία των οικογενειών των αγνοουμένων αλλά και τον πόθο για επιστροφή.

Σας περιμένουμε να ΄ρθειτε παιδιά

Αυτή την ώρα της ελπίδας.

Να ΄ρθειτε απ’ τον θάνατο

Από τη φυλακή

Από το κάτεργο

Σ’ αυτή τη γωνιά, σ’ αυτό το σπίτι

Σ΄αυτό το τσαντίρι, στην προσφυγιά

Σας περιμένουμε.

Σήμερα, σήμερα να ‘ρθειτε 

Σήμερα να ΄μαστε μαζί.

Αλλιώς δεν έχουμε Χριστούγεννα

Δεν έχουμε ελπίδα

Δεν έχουμε αστέρι

Δεν έχουμε χαρά

Δεν έχουμε παρηγοριά – αγαπημένοι

Φίλοι, αδέλφια.

Αυτή τη μέρα, σας περιμένουμε. 

Να ΄μαστε μαζί.

(ΡΜ/ΕΑθ/ΕΠ)