Δύο μέλη της Κυπριακής Ακαδημίας Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών, οι Καθηγητές Λεόντιος Κωστρίκης και Σωτήρης Καλογήρου, αναγορεύτηκαν πρόσφατα σε μέλη της Ακαδημίας της Ευρώπης (Academia Europea). Η εκλογή στην Ακαδημία της Ευρώπης προϋποθέτει πρόταση δύο μελών της Ακαδημίας (στα οποία περιλαμβανόταν και ο Ακαδημαϊκός Ανδρέας Δημητρίου), αυστηρή κρίση του επιστημονικού έργου του κάθε υποψηφίου και επικύρωση από τα αρμόδια όργανα της Ακαδημίας και επιβεβαιώνει τη διεθνή αναγνώριση των Καθηγητών Κωστρίκη και Καλογήρου από την επιστημονική κοινότητα και τον σημαντικό αντίκτυπο που έχει η έρευνά τους. Ο Λεόντιος Κωστρίκης εντάχθηκε στην Τάξη της Βιοχημείας και Μοριακής Βιολογίας, ενώ ο Σωτήρης Καλογήρου στην Τάξη των Επιστημών Φυσικής και Μηχανικής.

Η νέα εκλογή των δύο Ακαδημαϊκών επιβεβαιώνει και το διεθνούς επιπέδου έργο των μελών της Κυπριακής Ακαδημίας. Σημειώνεται ότι άλλα μέλη της Κυπριακής Ακαδημίας, που είναι μέλη της Ακαδημίας της Ευρώπης, εκτός των Ακαδημαϊκών Ανδρέα Δημητρίου (2012), Λεόντιου Κωστρίκη (2024) και Σωτήρη Καλογήρου (2024), είναι οι Ακαδημαϊκοί Κώστας Παπανικόλας (2011) και Μάριος Πολυκάρπου (2022), τα Επίτιμα Μέλη Λουκάς Χριστοφόρου (2014) και Χριστόφορος Πισσαρίδης (2011), το Εξωτερικό Μέλος Christina Moberg (2018) και το Αντεπιστέλλον Μέλος Στέλλα Βοσνιάδου (2016).

Η Ακαδημία της Ευρώπης, που ιδρύθηκε το 1988, είναι ένας διεθνής μη κυβερνητικός οργανισμός με διακεκριμένους ερευνητές διεθνούς εμβελείας από όλους τους τομείς των επιστημών και περιλαμβάνει πολλούς Νομπελίστες. Στόχος της είναι η προώθηση της ευρωπαϊκής έρευνας, η παροχή συμβουλών σε κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμούς σε επιστημονικά θέματα και η διεύρυνση της διεπιστημονικής συνεργασίας και της διεπιστημονικής έρευνας διεθνώς. Η Ακαδημία της Ευρώπης αναγορεύει ως μέλη της διακεκριμένους επιστήμονες από όλες τις χώρες της Ευρώπης με πρόταση που υποβάλλεται από επιστήμονες που είναι ήδη μέλη. Το μοναδικό κριτήριο εκλογής είναι η «αποδεδειγμένη επιστημονική αριστεία στο πεδίο του υποψηφίου.» 

Ποιοι είναι οι Ακαδημαϊκοί Κωστρίκης και Καλογήρου

Ο Καθηγητής Λεόντιος Κωστρίκης είναι ένας εξέχων ακαδημαϊκός στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και Ιδρυτικό Μέλος της Κυπριακής Ακαδημίας Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στο κατεχόμενο χωριό της Άσσιας στη Μεσαορία της Επαρχίας Αμμοχώστου, ξεκινώντας μια εξαιρετική επιστημονική πορεία. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης στις Ηνωμένες Πολιτείες με υποτροφία Fulbright, εστιάζοντας στο επιστημονικό πεδίο της ιολογίας

Η καινοτόμος εργασία του ως ερευνητής στον τομέα του HIV, του ιού που προκαλεί το AIDS, τον οδήγησε στο διάσημο Πανεπιστήμιο Rockefeller στις Ηνωμένες Πολιτείες, στο οποίο διετέλεσε Καθηγητής. Ωστόσο, η αγάπη του για την πατρίδα τον οδήγησε πίσω στην Κύπρο το 2003, όπου σήμερα υπηρετεί ως Καθηγητής Μοριακής Ιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Κατά τη διάρκεια της καριέρας του, ο Καθηγητής Κωστρίκης έχει λάβει πολλά βραβεία και διακρίσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Κύπρο και διεθνή φιλανθρωπικά ιδρύματα. Ενδεικτικά, το 2005 τιμήθηκε με το Τιμητικό Βραβείο Fulbright για τις συνεισφορές του στη βελτίωση του κόσμου. Το πιο πρόσφατο, το 2020 έλαβε το Κυπριακό Βραβείο Έρευνας Διακεκριμένου Ερευνητή στις Βιοεπιστήμες από το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας στην Κύπρο.

Ο Καθηγητής Κωστρίκης δεν είναι μόνο ένας εξαιρετικός ερευνητής αλλά και ένα εξέχον μέλος διαφόρων σεβαστών Ακαδημιών. Το 2019 εξελέγη Ιδρυτικό Μέλος της Κυπριακής Ακαδημίας Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών. Επιπλέον, το 2020 εξελέγη Μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής για τις Βιοεπιστήμες του Επιστημονικού Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Ακαδημιών και Μέλος του Διεθνούς Ινστιτούτου Μηχανικής και Τεχνολογίας. Το 2024 εξελέγη Μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας (Academia Europaea). Ως Επικεφαλής του Ερευνητικού Εργαστηρίου Μοριακής Ιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, ο Καθηγητής Κωστρίκης ηγείται πρωτοπόρων μελετών για τις μεταλλάξεις του ιού COVID-19, χρησιμοποιώντας προηγμένες επιστημονικές μεθόδους που αναπτύχθηκαν στο εργαστήριό του. Κατά την έναρξη της πανδημίας COVID-19 στην Κύπρο, από τον Μάρτιο του 2020 έως τον Ιανουάριο του 2021, ο Καθηγητής Κωστρίκης διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο ως μέλος της Επιστημονικής Συμβουλευτικής Επιτροπής προς τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτή η επιτροπή ήταν σημαντική για τον σχεδιασμό επιστημονικών συστάσεων και κατευθυντήριων γραμμών για τον περιορισμό και τη διαχείριση της επιδημίας στην Κύπρο.

Με την αφοσίωσή του στην επιστημονική πρόοδο και την αντιμετώπιση των μολυσματικών νοσημάτων, ο Καθηγητής Λεόντιος Κωστρίκης συνεχίζει να εμπνέει θαυμασμό και αποδοχή στην επιστημονική κοινότητα και πέρα από αυτήν.

Ο Σωτήρης Καλογήρου είναι Καθηγητής στο Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών και Επιστήμης και Μηχανικής Υλικών στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΤΕΠΑΚ). Επιπρόσθετα με το διδακτορικό του έχει πάρει και το ανώτερο διδακτορικό D.Sc. το 2011. Είναι επίσης Μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τακτικό Ιδρυτικό Μέλος της Κυπριακής Ακαδημίας Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών. Επιπλέον, το 2020 εξελέγη Μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής για την Ενέργεια του Επιστημονικού Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Ακαδημιών (EASAC). Η Ακαδημία της Ευρώπης είναι η τρίτη ακαδημία στην οποία γίνεται μέλος.

Θεωρείται διεθνώς ως ένας από τους ειδικούς στο γνωστικό πεδίο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της χρήσης συστημάτων Τεχνικής Νοημοσύνης για την πρόβλεψη της απόδοσης και προσομοίωσης ενεργειακών και ηλιακών συστημάτων.

Είναι ο ακαδημαϊκός εκδότης (Editor-in-Chief) του περιοδικού Renewable Energy, Επίτιμος Ακαδημαϊκός Εκδότης (Honorary Editor) του περιοδικού Energy (μετά από 10-ετή θητεία ως Ακαδημαϊκός Εκδότης), και μέλος της ομάδας σύνταξης (Editorial Board Member) σε άλλα είκοσι περιοδικά.

Έχει έναν μεγάλο αριθμό δημοσιεύσεων σε βιβλία, κεφάλαια βιβλίων, άρθρα σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά και πρακτικά συνεδρίων με κριτές. Μεταξύ άλλων, είναι συγγραφέας των βιβλίων, Thermal Solar Desalination: Methods and Systems, Handbook of Artificial Intelligence Techniques in Photovoltaic Systems: Modelling, Control, Optimization, Forecasting and Fault Diagnosis, και Solar Energy Engineering: Processes and Systems που εκδόθηκαν από τον οίκο Academic Press της Elsevier. Το τελευταίο διδάσκεται σε πέραν των 30 πανεπιστημίων του εξωτερικού και έχει ήδη μεταφραστεί στα πορτογαλικά και τα κινέζικα.

Με βάση βιβλιομετρικά δεδομένα η έρευνα του Καθηγητή Καλογήρου τυγχάνει υψηλής αναγνώρισης από την επιστημονική κοινότητα με h-index ίσο με 91 (αρχές του 2024). Με βάση την κατάταξη των ερευνητών που δημοσιεύεται κάθε χρόνο από το Πανεπιστήμιο του Stanford στις ΗΠΑ για ακόμη μια χρονιά ο Καθηγητής Καλογήρου περιλαμβάνεται στον κατάλογο των κορυφαίων επιστημόνων για το 2022 (τελευταία δημοσίευση). Η βάση δεδομένων περιλαμβάνει δύο λίστες μία για όλη την ακαδημαϊκή πορεία των ερευνητών στην οποία βρίσκεται στην πολύ τιμητική θέση 1,488 (0.73%), και η δεύτερη λίστα για το έτος 2022 στην οποία βρίσκεται στην ακόμη πιο τιμητική θέση 452 (0.22%). Και στις δύο λίστες είναι πρώτος παγκύπρια. Στον τομέα της Ενέργειας είναι στην θέση 17 στην πρώτη λίστα και στην θέση 16 στη δεύτερη, και οι δύο από σύνολο 287,766 ερευνητών.

Έχει τιμηθεί με πολλές διακρίσεις και βραβεία, όπως το World Renewable Energy Network Pioneer Award που πήρε το 2008 το οποίο ακολούθησε προηγούμενο του 2006 για την πρωτοπόρο έρευνα του στη χρήση των συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης στα συστήματα ΑΠΕ. Είναι η πρώτη φορά που τέτοιο βραβείο δίνεται στο ίδιο άτομο δύο φορές. Το 2021 πήρε το Lifetime Research Award με το ακρωνύμιο STAIR (Science and Technology Academic, Innovation and Research) στη Χρυσή Βαθμίδα το οποίο δόθηκε στο STAIR Progressive Forum, στην Ινδία.

Σε αναγνώριση της διεθνούς του καταξίωσης, προσκλήθηκε και έδωσε πάνω από 85 ομιλίες σε διεθνή επιστημονικά συνέδρια (keynote speeches) και πολυάριθμες άλλες σε διάφορα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα του εξωτερικού.

 (ΕΠ/NZ)