Χαιρετισμός της Προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων κ. Αννίτας Δημητρίου στην εκδήλωση μνήμης και τιμής αγνοουμένων - Τετάρτη, 19 Ιουλίου 2023, 20.00 μ.μ. - Πανόραμα Αγνοουμένων, Κόρνος
Εξοχότατε κύριε Πρόεδρε της Κυπριακής Δημοκρατίας,
Μακαριότατε Αρχιεπίσκοπε Νέας Ιουστινιανής και πάσης Κύπρου,
Έντιμε κύριε Α΄ Αντιπρόεδρε της Βουλής των Ελλήνων,
Αξιότιμοι κύριοι εκπρόσωποι κοινοβουλευτικών κομμάτων,
Αξιότιμε κύριε Υφυπουργέ Εθνικής Άμυνας της Ελλάδος,
Αξιότιμη κυρία Υφυπουργέ Κοινωνικής Πρόνοιας,
Αξιότιμε κύριε Πρέσβη της Ελλάδος,
Αγαπητοί και αγαπητές συνάδελφοι βουλευτές,
Αξιότιμοι κύριοι δήμαρχοι και πρόεδροι κοινοτήτων,
Αξιότιμε κύριε Αρχηγέ του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας,
Αξιότιμε κύριε Υπαρχηγέ της Εθνικής Φρουράς,
Αξιότιμε κύριε Διοικητή της ΕΛΔΥΚ,
Αξιότιμοι κύριοι και κυρίες πρώην βουλευτές,
Αγαπητέ κύριε εκπρόσωπε της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοούμενους,
Αγαπητέ κύριε πρόεδρε της Παγκύπριας Οργάνωσης Συγγενών Αδηλώτων Αιχμαλώτων και Αγνοουμένων,
Αγαπητή κυρία πρόεδρε της Πανελλήνιας Επιτροπής Γονέων και Συγγενών Αδηλώτων Αιχμαλώτων και Αγνοουμένων Κυπριακής Τραγωδίας,
Σεβαστά μέλη οικογενειών αδηλώτων αιχμαλώτων και αγνοουμένων,
Κυρίες και κύριοι,
Είναι πραγματικά ασύλληπτο! Σχεδόν μισό αιώνα μετά, εν έτει 2023, η ευρωπαϊκή Κύπρος να μετράει ακόμη αγνοούμενους… Να μην έχει θάψει ακόμη, τιμώντας όπως τους αρμόζει, τους νεκρούς της.
Είναι αδιανόητο ότι υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που παραμένουν εδώ και 49 χρόνια εγκλωβισμένοι στην άγνοια.
Εγκλωβισμένοι στις ένοχες και άτολμες σιωπές, όσων γνωρίζουν…
Βυθισμένοι στο σκοτάδι της πιο τραγικής πτυχής ενός φρικτού εγκλήματος πολέμου.
Άνθρωποι που οι ζωές τους αναστάλθηκαν… Που γι’ αυτούς ο χρόνος πάγωσε στο 1974 όταν έχασαν τα ίχνη των αγαπημένων τους… Αναμένοντας καρτερικά… Μαρτυρικά μέσα στον δικό τους βουβό θρήνο.
Κυρίες και Κύριοι
Με μεγάλη οδύνη αλλά και βαρύτατο αίσθημα χρέους, βρισκόμαστε σήμερα εδώ στον μνημειακό τούτο χώρο του Πανοράματος Αγνοουμένων. Και είμαστε όλοι εδώ!
Εδώ όπου ενσαρκώνονται η καρτερικότητα και το άγρυπνο πνεύμα των συγγενών των αγνοουμένων μας, κρατώντας άσβεστη τη μνήμη, για να επαναβεβαιώσουμε στην πράξη όχι μόνο στα λόγια, ότι ο δικός τους αγώνας είναι και δικός μας.
Είναι αγώνας όλων, μέχρι τη δικαίωση. Μέχρι τη διακρίβωση της τύχης της καθεμίας και του καθενός από τους αγνοουμένους μας.
Σαράντα εννέα χρόνια μετά το προδοτικό πραξικόπημα και τη βάρβαρη τουρκική εισβολή που οδήγησε στη διχοτόμηση της πατρίδας μας, η πληγή παραμένει ανοικτή. Επτακόσιοι εξήντα εννέα άνθρωποι από τους αρχικά χιλίους εξακόσιους δεκαεννέα ακόμη αγνοούνται. Ανάμεσά τους, στρατιώτες, έφεδροι, άμαχοι ηλικιωμένοι, γυναίκες, παιδιά. Πίσω από κάθε αριθμό ένας γιος, ένας αδερφός, μια σύζυγος, μια μάνα, ένας πατέρας, ένας δικός μας άνθρωπος.
Είναι, κυρίες και κύριοι, αδιαμφισβήτητο θεμελιώδες δικαίωμα των συγγενών να λάβουν απαντήσεις για την τύχη των αγαπημένων τους. Και είναι δική μας υποχρέωση, ως πολιτείας αλλά και της διεθνούς κοινότητας, ν’ ασκήσουμε πιέσεις προκειμένου να διασφαλίσουμε την εφαρμογή του.
Το ζήτημα των αγνοουμένων αναγνωρίστηκε από όλες τις πλευρές ως μείζον ανθρωπιστικό θέμα, το οποίο θα έπρεπε και θα μπορούσε να επιλυθεί, ανεξάρτητα από τις διαπραγματευτικές προσπάθειες για επίλυση του κυπριακού προβλήματος και επανένωση του νησιού.
Ανθρωπιστικό και για τις δυο πλευρές, Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους, καθώς ο ανθρώπινος πόνος δεν γνωρίζει σύνορα και συρματοπλέγματα. Δυστυχώς όμως, η στάση της Τουρκίας υπήρξε και σ’ αυτό το ζήτημα άκρως απογοητευτική και προκλητική.
Αγνοώντας συστηματικά θεμελιώδεις αρχές του διεθνούς δικαίου, κωφεύοντας σε ψηφίσματα, δικαστικές αποφάσεις, διακηρύξεις και εκκλήσεις, η Άγκυρα εξακολουθεί ν’ αρνείται πεισματικά να δώσει στοιχεία για τη διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων μας, αποφεύγοντας να αναλάβει τις βαριές της ευθύνες για το συνεχιζόμενο μέχρι σήμερα αυτό έγκλημα. Αντίθετα εκμεταλλεύεται κάθε ευκαιρία εργαλειοποίησης του ανθρώπινου πόνου, αποκρύβοντας ουσιώδεις πληροφορίες.
Κυρίες και κύριοι,
Ως Βουλή των Αντιπροσώπων θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε, με κάθε τρόπο και μέσο, το έργο της Διερευνητικής Επιτροπής. Παράλληλα μέσα από την κοινοβουλευτική διπλωματία, συντηρούμε και εντείνουμε τις πιέσεις προς την Τουρκία προκειμένου να συμμορφωθεί με τις αποφάσεις του ΕΔΑΔ.
Επιτρέψτε μου στο σημείο αυτό αφού χαιρετίσω την παρουσία εκπροσώπων της Ελληνικής Κυβέρνησης, καθώς και της Βουλής των Ελλήνων, να κάνω ιδιαίτερη μνεία στην πρόθεση του ελληνικού κοινοβουλίου να καθιερώσει την 29η Οκτωβρίου ως την «Εθνική Ημέρα Αγνοουμένων της Κύπρου». Σταθερός μας στόχος είναι μέσω συντονισμένων προσπαθειών, με τη στήριξη και των κοινοβουλίων των μόνιμων και μη μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, καθώς και διεθνών οργανισμών, να ασκήσουμε κάθε δυνατή επιρροή προς την Τουρκία, προκειμένου να επιτρέψει την πρόσβαση σε στρατιωτικά αρχεία και εκταφές στις λεγόμενες «στρατιωτικές ζώνες», ώστε να τεθεί τέρμα σε ένα βαθιά ανθρωπιστικό ζήτημα, που αποτελεί πηγή οδύνης, αλλά και όνειδος για τον σύγχρονο κόσμο.
Κυρίες και κύριοι,
Η εγκληματική στάση της Τουρκίας δεν παραγράφει όμως και τα δικά μας λάθη ή παραλείψεις ως πολιτεία. Είναι κοινά αποδεκτό πως χάσαμε πολύτιμο χρόνο. Οφείλουμε λοιπόν να μην μείνουμε μόνο στη δημόσια έκφραση συγγνώμης για ηθική ικανοποίηση των συγγενών, αλλά να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για επανόρθωση τραγικών λαθών του παρελθόντος. Να μπορούμε ν’ αντικρύζουμε αυτούς τους ανθρώπους στα μάτια, που για χρόνια ολόκληρα ζουν και υπομένουν με την πιο επώδυνη πληγή του πολέμου ορθάνοιχτη να αιμορραγεί.
Φίλες και φίλοι,
Δεν μπορούμε δυστυχώς να αλλάξουμε το παρελθόν ούτε να σβήσουμε τη φρίκη και τον όλεθρο που κρύβει. Μπορούμε όμως να κάνουμε ότι περνάει απ’ το χέρι μας για να φωτίσουμε τις σκοτεινές του πτυχές μέσα από την αλήθεια και τη δικαιοσύνη, την ελάχιστη υπό τις περιστάσεις δικαιοσύνη. Ο σεβασμός στην ανθρώπινη ζωή και στα ανθρώπινα δικαιώματα είναι πανανθρώπινη αξία. Οφείλουμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας.
Και ευχόμαστε ολόψυχα φίλε Πρόεδρε, η θετική όπως ανακοινώσατε ανταπόκριση, του Τουρκοκύπριου ηγέτη στην πρόσκληση σας για συνάντηση στο ανθρωπολογικό εργαστήρι της ΔΕΑ, να δημιουργήσει νέα δυναμική τουλάχιστον στο ανθρωπιστικό αυτό θέμα.
Ευχής έργο θα ήταν να δούμε άμεσα να δρομολογούνται και ουσιαστικές εξελίξεις και στο Κυπριακό. Να ανοίξει ο δρόμος για επανέναρξη των συνομιλιών από εκεί όπου έμειναν στο Κραν Μοντανά, για μια λύση στο πλαίσιο των αποφάσεων και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ, συμβατή με τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες.
Μόνο έτσι μπορούμε να ελπίζουμε σε ένα κοινό μέλλον, σε μια ελεύθερη επανενωμένη πατρίδα χωρίς στρατεύματα κατοχής, όπου θα διασφαλίζεται η ειρήνη, η ασφάλεια, η ευημερία και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων ανεξαίρετα των κατοίκων της.
Αξιοσέβαστοι Συγγενείς των Αγνοουμένων μας,
Θέλω κλείνοντας να στείλω γι’ άλλη μια φορά το σαφές μήνυμα: Δεν είστε μόνοι. Ο δικός σας αγώνας είναι και δικός μας. Είμαστε στο πλάι σας, και θα παλέψουμε μαζί, μέχρι να διακριβωθεί η τύχη και του τελευταίου αγνοούμενου μας. Αυτό υπαγορεύει το καθήκον μας, αυτό ορίζει η ψυχή μας.
Σας ευχαριστώ.
